en waarom het vaak het eerste is dat we schrappen.
Ken je dat gevoel dat je dag begint met een redelijk overzichtelijke planning, maar zodra je opstaat, vult je agenda zich vanzelf? Een extra taak hier, een telefoontje daar, en voor je het weet is het alweer avond. Alles en iedereen krijgt een plekje op je to-do lijst, behalve jijzelf. Je dacht misschien nog een momentje voor jezelf te hebben vandaag, maar dat is alweer verdwenen in de hectiek van de dag. En die vrije dag of vakantie die je had ingepland? Die schuif je nog maar even door, want er is altijd wel iets dat belangrijker lijkt. Herkenbaar?
Ik was vroeger net zo. Mijn sportles of het momentje voor mezelf was altijd het eerste dat ik schrapte als er iets tussendoor kwam. Mijn dagen en avonden vulden zich vanzelf, en rust leek altijd het minst belangrijk. Ik hoopte vaak dat de dag zich wel vanzelf zou ontspannen, maar dat gebeurde natuurlijk nooit. Hoe drukker ik was, hoe meer er op mijn pad kwam, en de tijd voor mezelf? Die glipte weg, zonder dat ik het doorhad.
Waarom rust bewust plannen essentieel is
Wat ik nu weet, is dat rust en ontspanning niet vanzelf komen. Die momenten van stilte, van even opladen, moet je actief inplannen. Net zoals je een afspraak met een collega inplant of een vergadering in je agenda zet. Rust is namelijk het enige dat niet vanzelf op je pad komt. De rest van je dag vult zich altijd wel: werk, huishoudelijke taken, de zorg voor anderen – en voor je het weet is er geen enkele ruimte meer over voor jou.
Wat vaak vergeten wordt, is dat je lichaam en geest deze rustmomenten juist nodig hebben om optimaal te functioneren. Als je continu doorknalt zonder pauzes, raak je uitgeput en uiteindelijk opgebrand. Het is niet voor niets dat zoveel mensen tegenwoordig tegen een burn-out aanzitten of er middenin zitten. We leven in een maatschappij waarin “altijd aanstaan” de norm is, en waar rust wordt gezien als een luxe in plaats van een noodzaak.
Hoe een gebrek aan rust je vrije dagen en vakanties beïnvloedt
En het probleem stopt niet bij je werkdagen. Zelfs je vrije dagen of vakanties worden opgeofferd wanneer je in die constante ‘doe-modus’ zit. Want als je altijd aanstaat, voelt het lastig om die ruimte voor jezelf echt te nemen. Je plant een vakantie in, maar stelt hem dan uit omdat er nog teveel te doen is. Of je neemt een vrije dag, maar vult die alsnog met klusjes en verplichtingen. Echt tot rust komen voelt haast onmogelijk, omdat je brein simpelweg gewend is om continu bezig te zijn.
Maar het zijn juist die vrije dagen en vakanties die je nodig hebt om op te laden. Jezelf toestaan om volledig uit te schakelen, zowel mentaal als fysiek, is essentieel voor je welzijn. Zonder deze momenten van complete rust blijft je stressniveau hoog, en komt je lichaam nooit echt in de herstelmodus.
Bewust rust inplannen: hoe doe je dat?
De sleutel is bewust kiezen voor rustmomenten, zowel door de dag heen als op langere termijn. Begin klein, met simpele momenten waarin je even ademt, stilstaat, of simpelweg niks doet. Hier zijn enkele manieren om dit te doen:
- Plan dagelijkse rustmomenten in je agenda. Dit kan zo simpel zijn als een kopje thee zonder afleiding, een korte wandeling, of vijf minuten mediteren. Zet het in je agenda alsof het een belangrijke afspraak is – want dat is het ook!
- Houd je aan je geplande rust. Als je merkt dat je geneigd bent om rustmomenten te schrappen, maak er dan een ononderhandelbaar onderdeel van je dag van. Zie het als net zo belangrijk als elke andere taak. Want zonder die pauzes functioneer je uiteindelijk minder goed.
- Maak vrije dagen écht vrij. Wanneer je een vrije dag plant, zorg er dan voor dat je die dag niet vult met klusjes, werk of andere verplichtingen. Laat je lichaam en geest tot rust komen. Het is niet de bedoeling dat je vrije dag een verlengstuk van je werkweek wordt.
- Plan vakanties ruim van tevoren. Een vakantie is niet alleen een luxe, maar een noodzaak om echt los te komen van je dagelijkse verplichtingen. Plan deze ruim van tevoren en bescherm deze tijd alsof het je kostbaarste bezit is. Je hebt die tijd nodig om echt op te laden.
De impact van bewuste rustmomenten
Wanneer je begint met het bewust plannen van rust, zul je merken dat er iets verandert. Je wordt productiever, minder gestrest, en je lichaam voelt zich minder uitgeput. Je hebt weer ruimte voor jezelf, zowel mentaal als fysiek. De simpele waarheid is dat je niet hoeft te blijven rennen om alles te doen. Door bewust te kiezen voor rustmomenten gedurende de dag – en door je vrije dagen en vakanties heilig te maken – zorg je voor jezelf. En als jij goed voor jezelf zorgt, kun je beter zorgen voor de mensen en taken om je heen.
Dus, wat als jij vanaf nu die rustmomenten als eerste inplant? Het hoeft niet groot te zijn. Het kan beginnen met een moment voor jezelf, hier en daar een pauze. Voor je het weet, verandert alles.